Men nấu rượu là gì? Top 4 loại men rượu phổ biến

Men nấu rượu là thứ tạo nên hương vị đặc trưng của từng loại rượu, đồng thời cũng là yếu tố quyết định đến chất lượng của thành phẩm. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu ngay về men rượu và khám phá 4 loại men rượu phổ biến nhất hiện nay trong bài viết dưới đây nhé!

Men nấu rượu
Men nấu rượu

Men nấu rượu là gì?

Men rượu thường có hình dạng là những bánh nhỏ hoặc bột mịn. Thành phần của men rượu rất đa dạng, bao gồm bột gạo, nấm men và nhiều loại nguyên liệu tự nhiên khác như thuốc bắc, trấu, lá cây rừng,… tùy thuộc vào từng công thức chế biến. Nấm men là yếu tố chủ chốt trong quá trình lên men rượu. Chúng có nhiệm vụ chuyển hóa tinh bột và đường thành rượu. Bột gạo cung cấp nguồn đường cần thiết cho nấm men hoạt động, trong khi trấu và thuốc bắc đóng vai trò như chất nền, góp phần tạo nên hương vị đặc trưng cho từng loại rượu.

Trong quá trình lên men rượu, tế bào nấm men đóng vai trò quan trọng. Chúng hấp thụ đường và các chất dinh dưỡng có trong môi trường, sau đó chuyển hóa chúng thành rượu và khí CO2. Khí CO2 này thường hòa tan vào trong nước. Chính vì vậy, mỗi loại men với thành phần đặc trưng của nó sẽ tạo nên những hương vị, mùi thơm và hiệu suất sản xuất rượu hoàn toàn khác nhau.

Top các loại men nấu rượu phổ biến

Mỗi vùng miền đều sở hữu những loại rượu đặc trưng riêng, góp phần làm phong phú và đa dạng ẩm thực Việt. Dù đa dạng về hương vị, nhưng hầu hết các loại rượu Việt Nam đều được sản xuất từ 4 loại men chính sau:

1. Men thuốc Bắc

Men bắc, hay men thuốc bắc, là loại men truyền thống được sử dụng rộng rãi từ miền Trung vào đến đồng bằng sông Hồng. Với lịch sử lâu đời, men bắc chính là linh hồn của những dòng rượu truyền thống Việt Nam, mang đậm bản sắc dân tộc.

Điểm đặc biệt tạo nên hương vị độc đáo của men rượu Bắc chính là sự kết hợp hài hòa của các vị thuốc Bắc. Người dân thường quen gọi loại men này là men thuốc Bắc. Thành phần của một bài thuốc làm men thường bao gồm các vị thuốc quý như quế chi, hoa hồi, thảo quả, tế tân, địa liền, đinh hương, cam thảo, đậu khấu, thiên niên kiện, lương khương, thạch xương bồ, thăng ma, hương nhu, xuyên khung, bạch chỉ…

Rượu được nấu từ men thuốc bắc có nhiều ưu điểm nổi bật như lượng andehit thấp, tạo cảm giác êm dịu khi uống, không gây mệt mỏi và đặc biệt, rượu rất bền, không bị chua khi bảo quản lâu ngày.

Men nấu rượu
Men nấu rượu

Cách làm men nấu rượu – men thuốc Bắc:

  • Chuẩn bị nguyên liệu: Bột gạo, trấu sạch, nia đựng trấu, men gốc, chăn ủ men, nước lạnh, chậu đựng bột, thuốc bắc (tùy theo công thức men, bạn sẽ cần chọn các vị thuốc bắc tương ứng. Có những loại men chỉ cần 9 vị thuốc, trong khi các loại men khác lại yêu cầu đến 36 vị thuốc).
  • Bước 1: Ngâm gạo 8-10 tiếng, xay nhuyễn rồi cho vào túi vải và vắt kiệt nước. viết lại đoạn văn sau, giữ nguyên nghĩa: Cho bột đã vắt kiệt nước vào chậu, trộn đều với thuốc bắc và men gốc để làm mồi gây men.
  • Bước 2: Chuẩn bị một nia dày và trải đều một lớp trấu lên trên để tạo điều kiện tốt nhất cho men phát triển.
  • Bước 3: Sau khi trộn đều, dùng tay nặn men thành những cục nhỏ bằng nhau. Đặt nhẹ nhàng các cục men lên nia trấu, cách đều nhau.
  • Bước 4: Để giữ nhiệt cho men, sau khi đặt men vào nia, ta dùng chăn phủ kín. Vào mùa hè, chỉ cần dùng một chiếc chăn mỏng và ủ qua đêm là đủ. Còn vào mùa đông, nên sử dụng chăn dày hơn một chút và ủ trong thời gian dài hơn, khoảng hơn một ngày.
  • Bước 5: Sau khi ủ xong, đem nia men phơi ở nơi râm mát khoảng 3 ngày. Sau đó, phơi men dưới nắng cho đến khi khô. Men đạt sẽ có nhiều vân đẹp mắt.

2. Men truyền thống

Men truyền thống, với thành phần chủ yếu từ bột gạo và nấm men, rất dễ làm và thường được sử dụng để sản xuất rượu trắng và rượu nếp ở khu vực Trung Du. Rượu gạo truyền thống có nồng độ cồn cao và hương thơm nhẹ nhàng, ít bị ảnh hưởng bởi mùi men hơn so với các loại rượu khác.

Men nấu rượu
Men nấu rượu

Cách làm men nấu rượu – men truyền thống:

  • Chuẩn bị nguyên liệu: Gạo, men giống.
  • Bước 1: Bước đầu tiên, gạo sẽ được ngâm trong nước sạch khoảng 3 tiếng. Sau đó, gạo sẽ được vớt ra, để ráo nước và đem đi xay thành bột mịn.
  • Bước 2: Trộn đều bột gạo với men giống và một ít nước, sau đó viên thành từng cục nhỏ tạo thành bánh men.
  • Bước 3: Bánh men được ủ kín gió trong 48 giờ ở nhiệt độ 29-30 độ C. Bánh men sau đó được sấy khô ở nhiệt độ 40 độ C hoặc phơi nắng nhẹ.

3. Men lá nấu rượu

Men lá, một sản phẩm đặc trưng của vùng cao, được làm từ bột gạo, nấm men tự nhiên và các loại lá rừng địa phương. Rượu men lá sở hữu hương thơm đặc trưng của núi rừng, vị ngọt dịu, dễ uống và không gây cảm giác mệt mỏi sau khi thưởng thức. Công thức làm bánh men lá rất đa dạng, mỗi nhà làm men đều có bí quyết riêng. Nghiên cứu cho thấy, có đến 20 loại cây khác nhau được sử dụng để làm bánh men, trong đó phổ biến nhất là: Riềng nếp, kinh giới núi, sài đất giả, cà, thiên niên kiện, hoa sói, nhân trần, tu hú lá to, lưỡi đắng bầu, trầu không rừng, dây dất, bạch tu lá quế, găng, xuyên tiêu, dây mật… Chính những loại cây này tạo nên hương vị đặc trưng và chất lượng của bánh men.

Men nấu rượu
Men nấu rượu

Cách làm men nấu rượu – men lá:

  • Chuẩn bị nguyên liệu: Lá cây sau khi phơi khô và đã được băm nhỏ, gạo nếp, gạo tẻ, men giống, nước sạch.
  • Bước 1: Lá cây phơi khô được sắc lấy nước. Cứ 200g lá sẽ cho khoảng 300ml nước sắc. Gạo (nên kết hợp gạo tẻ và gạo nếp theo tỷ lệ 60:40) được xay thành bột mịn bằng nước sắc lá. Theo kinh nghiệm của người Tày, tỷ lệ này giúp men vừa dẻo, vừa thơm. Quá nhiều gạo nếp sẽ làm men bị nát, quá ít sẽ khiến men cứng và kém thơm.
  • Bước 2: Hỗn hợp bột gạo và nước sắc lá được trộn đều. Sau đó, người ta cho thêm men giống vào với tỉ lệ khoảng 3-5 quả men (150-300g) cho 10kg bột. Sau đó, ta tiến hành chia bột thành từng phần, mỗi phần nặng khoảng 50g rồi nặn tròn.
  • Bước 3: Quả men được ủ trong rơm khoảng 2-3 ngày để lên men. Sau đó, men được phơi khô hoàn toàn để bảo quản hoặc sử dụng ngay cho việc nấu rượu.

4. Men vi sinh – Men Trung Quốc

Men vi sinh, men rượu Trung Quốc, hay men Tàu, bao gồm ba loại chính là men úp, men bột và men nước, đều được nhập khẩu từ Trung Quốc. Men Trung Quốc có giá thành rẻ, quá trình lên men nhanh và cho sản lượng rượu cao gấp 1,5-2 lần so với men truyền thống. Chính những ưu điểm này đã khiến nhiều cơ sở sản xuất rượu lựa chọn loại men này để tăng lợi nhuận.

Rượu nấu từ loại men này thường có vị nồng gắt, thiếu sự thanh mát và chứa nhiều tạp chất có hại như lipit thực vật. Việc tiêu thụ loại rượu này có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như mỡ máu cao, huyết áp tăng và các bệnh về tim mạch.

Men nấu rượu
Men nấu rượu

Trên đây là tổng hợp 4 loại men rượu phổ biến nhất cùng những thông tin chi tiết về từng loại. Hy vọng những kiến thức này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về men rượu và đưa ra lựa chọn phù hợp cho quá trình sản xuất rượu của mình.

Ngoài ra, nếu có ý định nấu rượu để kinh doanh, hãy tham khảo ngay các dòng sản phẩm nồi nấu rượu công nghiệp và thiết bị chưng cất rượu chuyên dụng của chúng tôi. Sản phẩm giúp tăng năng suất, rút ngắn thời gian nấu, đảm bảo chất lượng rượu đồng đều và ổn định, đồng thời tiết kiệm chi phí nhiên liệu và nhân công đáng kể.

Bài viết liên quan

Cách nấu canh giá đỗ giải rượu nhanh nhất chuẩn

Trong số các phương pháp giải rượu, bia thì việc sử dụng các món ăn được coi là an toàn và hiệu quả nhất. Dưới đây là cách nấu canh giá đỗ giải rượu vô cùng hiệu quả mà bạn có thể áp dụng ngay. Giá đỗ là gì? Giá đỗ (còn gọi là giá, […]

Xem thêm

Đầu tư mô hình nấu rượu hiệu quả để tăng doanh thu “khủng”

Ngành sản xuất rượu ngày càng phát triển, cạnh tranh cao nên đòi hỏi các cơ sở kinh doanh phải tối ưu hóa quy trình sản xuất để vừa giảm thiểu chi phí mà vẫn đảm bảo chất lượng. Đầu tư vào mô hình nấu rượu hiệu quả là giải pháp các cơ sở sản […]

Xem thêm

Mẹo làm món gà nấu rượu vang cực ngon tại nhà

Các món ăn được làm từ thịt gà thường dễ chế chiến nhưng cực kỳ ngon miệng, phù hợp với cả người lớn và trẻ em. Món gà nấu rượu vang là một trong những món ngon lạ miệng được chế biến từ thịt gà. Nếu hôm nay bạn chưa biết nấu món gì với […]

Xem thêm

Hướng dẫn cách làm cá nấu rượu vang chuẩn vị tại nhà

Cá nấu rượu vang là một món ăn độc đáo, được kết hợp giữa hương vị đặc trưng của cá hồi và vị chua nhẹ của rượu vang đỏ. Đây không chỉ là món ăn ngon miệng mà còn thể hiện sự sáng tạo trong ẩm thực khi đưa rượu vang vào chế biến. Nếu […]

Xem thêm

Cách nấu rượu vang nóng cho các dịp lễ đặc biệt

Rượu vang nóng hay còn được gọi là Mulled Wine, là thức uống truyền thống được yêu thích trong các dịp lễ hội như Giáng sinh, năm mới,… Cách nấu rượu vang nóng có sự kết hợp giữa rượu vang đỏ, các loại gia vị thơm nồng và hương trái cây tươi mát. Rượu vang […]

Xem thêm

Rượu vang nấu món gì ngon? Bỏ túi ngay 5+ công thức

Rượu vang nấu món gì ngon, dễ làm tại nhà? Rượu vang là một loại nguyên liệu tuyệt vời để giúp nâng cao hương vị và tạo điểm nhấn cho món ăn. Bạn đang tìm kiếm những công thức nấu ăn kết hợp cùng rượu vang để trải nghiệm hương vị chuẩn Âu ngay tại […]

Xem thêm